Acht jaar geleden verliest Vincent zijn vrouw, niet aan de dood, maar aan de verwoestende uitwerking van alzheimer. Ze was toen slechts 58 jaar oud. Naast zijn fulltime baan en het vaderschap wordt Vincent plots ook de zorgverlener van zijn vrouw. Inmiddels woont ze op woonzorgboerderij de Reigershoeve in Heemskerk, maar de nasleep die de jarenlange zorg met zich meebrengt, is enorm. “Een mantelzorger blijft doorgaan tot ‘ie erbij neervalt.”
Vandaag, op de Dag van de Mantelzorger, krijgen de ruim vijf miljoen mantelzorgers in Nederland een welverdiend schouderklopje als blijk van waardering voor hun toegewijde inzet. Deze inzet wordt door henzelf overigens vaak als vanzelfsprekend gezien. “Bij ons huwelijk heb ik een belofte gedaan: als iemand ziek wordt, laat je diegene niet vallen,” benadrukt Vincent.
De wereld van Vincent en zijn vrouw stort volledig in wanneer Ingrid op 56-jarige leeftijd de diagnose alzheimer krijgt, een vorm van dementie. Hun sociale, ‘lang leven de lol’-leven verandert drastisch en Vincent wordt, samen met zijn zoon- en dochter, noodgedwongen de mantelzorger van zijn zieke vrouw.
Het is een harde klap. “Ik ben monteur bij Duyvis, kan alles repareren, maar mij vrouw niet.”
Symptonen
Achteraf vallen de stukjes op zijn plaats, maar voordat een goede vriendin Vincent attendeert op het ‘opvallende’ gedrag van zijn vrouw, heeft hij niets in de gaten. “De ziekte is sluipend, je groeit erin mee.”
Later merkt hij op: “Het continu herhalen en de half geschilde aardappels, dat waren signalen. Maar dit is zo’n ziekte waar niemand zich over inleest. Pas als je het weet, vallen er dingen op.”
Het spanningsveld in huis wordt totaal anders. “Je gaat extra controleren of de gaskraan wel uitstaat. Daarnaast heb ik om de sleutels van mijn vrouw op een gegeven moment een gps-tracker gehangen, ze is nogal van het wandelen.”
De bezorgdheid draagt hij voortdurend bij zich. Focussen op werk gaat daardoor maar moeizaam. “Je bent maar half op je werk. Lichamelijk ben je er, maar geestelijk zit je thuis. Je maakt je constant zorgen. Heb ik alle gevaren wel goed weggenomen?”
Zorgen
Ruimte voor rust, na een lange dag werken, is er niet. Waar Vincent voorheen de centen verdiende en Ingrid het huishouden regelde, rusten beide taken nu op zijn schouders.
De driedubbele functie van mantelzorger, huisman en monteur, hakt er langzamerhand steeds meer in. “Net als de ziekte is het zorgen ook sluipend. Het begint licht, maar naarmate de ziekte vordert wordt het steeds zwaarder.”
Uiteindelijk komt Ingrid in aanmerking voor dagbesteding bij de Reigershoeve, een woonzorgboerderij voor mensen met dementie in Heemskerk. Het begint met één dag, maar breidt zich uit naar drie. Enige tijd later komt het telefoontje dat er een woonplek voor haar vrij is.
Vincent zit in hevige tweestrijd. “Ik was er nog niet klaar voor. Maar Ingrid wel, zij gaf al eerder aan dat ze daar wilde wonen.” Het beslissende moment komt door de woorden van zijn zoon: “Ik houd het nog een half jaar vol in deze mantelzorgteringzooi.”
Reigershoeve
Inmiddels woont Ingrid sinds 20 januari dit jaar op de Reigerhoeve. “In principe gaat het fantastisch, alleen de ziekte is dusdanig vergevorderd dat ze argwanend wordt, ze ziet dingen die er niet zijn en gesprekken komen niet binnen. Ze herkent me omdat ik zeg wie ik ben, anders loopt ze me zo voorbij”, vertelt Vincent.
En dat doet pijn. “Het maakt je kapot. Het voelt elke keer als verliezen. Iedere keer verlies je en klein stukje dat niet meer terugkrijgt en dat wordt steeds erger. Je vrouw is je vrouw niet meer. Je hebt in feite geen relatie meer, behalve een zorgrelatie.”
Bijkomen
Ingrid mag dan niet meer thuis wonen, maar dat betekent niet dat Vincent weer rust gevonden heeft. “Plotseling realiseer je je hoeveel impact zeven jaar zorg heeft gehad. Ik ben nog steeds aan het bijkomen.”
Hij zit vol met twijfels en vragen. “Heb ik genoeg gedaan? Wat is genoeg? Er is geen vaste maatstaf om je aan vast te klampen. Het gaat erom wat voor jou goed voelt. Je mag dan ontlast zijn, maar de zorgen blijven. Het is als een klein deurtje in mijn achterhoofd dat altijd open staat.”
Bij de zelfhulpgroep voor mantelzorgers van partners met jonge dementie, die hij samen met Uitjezorg IJmond heeft opgericht, vindt hij steun. “Daar kun je openlijk praten in een veilige omgeving en dat lucht op. Voor mensen met dementie zijn er specialisten en is er zorg beschikbaar, maar een mantelzorger moet altijd maar zelf op zoek gaan.”