Beverwijk viert 725 jaar stadsrechten, maar wat vieren we eigenlijk?

Beverwijk is jarig vandaag. Tenminste, het is precies 725 jaar geleden dat Beverwijk stadsrechten kreeg. Maar wat betekent dat eigenlijk? En wordt er nog een feestje gevierd? De Beverwijkse stadsrechten in vijf vragen.

Stadsrechten? Wat zijn dat?

Dat vragen we aan Fred Schweitzer, lid van het Historisch Genootschap Midden-Kennemerland. Schweitzer verdiept zich al decennialang in de geschiedenis van Beverwijk. “We kregen stadsrechten van Jan I, de graaf van Holland. Hierdoor werd het dorp aan het Wijkermeer een afzonderlijk bestuurs- en rechtsgebied. De Beverwijkers werden min of meer baas in eigen huis”, zegt hij.

Dat was niet alleen voordelig voor de stad. “Formeel was graaf Jan degene die Beverwijk stadsrechten gaf, maar hij stond vanwege zijn jonge leeftijd geheel onder invloed van de machtige Zeeuwse edelman Wolfert van Borselen. De boetes bij overtreding van de nieuwe stadsregels gingen formeel naar de kas van de Graaf. Maar in de praktijk ging al het geld in de portemonnee van Wolfert van Borselen, die zich door allerlei politieke strubbelingen in die tijd niet populair maakte. Hij werd in 1299 in Delft werd vermoord,” aldus Schweitzer.

Wat hebben de Beverwijkers ervan gemerkt?

Schweitzer: “Vanaf 1298 droegen de stadsrechten bij aan een florerend Beverwijk. Deze status is in de loop van de tijd in juridische zin verdwenen. In economische zin is Beverwijk natuurlijk nog wel een stad. Van de stadsrechten van toen merk je nu niets meer, behalve dat je er nu een feestje omheen kan bouwen”, lacht hij.

Gaan we nog een feestje vieren?

We vragen het na bij de gemeente. En wat blijkt? Er komt een feestje, maar niet nu. Pas op 28 en 29 december. Om 725 jaar stadsrechten te vieren wordt er op de Wijkertoren een spectaculaire lichtshow getoond. Deze wordt begeleid met muziek.

Café Camille zal ook kleinschalig aandacht besteden aan het 725 jarig bestaan door aankomende zaterdag terug te blikken op het feest van 25 jaar geleden. Toen werd er op grootse wijze stilgestaan bij het jubileum. “Er is nog een hele mooie film van toen we 700 jaar bestonden en die ik wil laten zien aan de gasten,” aldus José Schuyt.

Geen Middeleeuws spektakel dit keer?

José Schuyt van café Camille was 25 jaar geleden de drijvende kracht achter het grote feest. “Honderden mensen deden mee aan een middeleeuws historisch spektakel. Het was twee dagenlang feest op het plein bij ons restaurant en op het plein voor het Kennemer Theater.”

“Iedereen kwam in middeleeuwse kledij naar het feest. Een varken draaide aan het spit en we aten met honderden Beverwijkers twee dagen lang van brooddeegborden, zoals het toen ging. En zonder bestek. Ja, er werd gegeten met onze handen. Ik herinner mij dat de toenmalige burgemeester Magda Berndsen toch in haar handtas een mes en vork had meegenomen. Of ik het nu weer zo groots zou organiseren? Nee, ik ben geen achttien meer. Het kost veel energie. We hebben er toen een half jaar aan gewerkt,” aldus Schuyt.